Berlijn viert feest - Vijftigplusser

Panorama van Yadegar Asisi, fotocopywright Tom Schulze

Op 9 november 2014 is het 25 jaar geleden dat de muur in Berlijn viel. Als ‘’symbool van de hoop op een wereld zonder muur’’ vormen dan duizenden verlichte luchtballons een lichtgrens door de binnenstad. Doorheen het jaar staat de deling van de stad, de koude oorlog en de eenwording centraal tijdens diverse exposities en evenementen.

Bernauerstrasse

Een goede leidraad om de stad te bezichtigen is de Berlin Card. De prijs varieert van 18,50 euro voor 48 uur tot 40,50 euro voor 72 uur inclusief gratis toegang tot alle musea van het Museuminsel. De kaart geeft niet alleen gratis gebruik van openbaar vervoer maar ook korting op tal van musea, restaurants etc. Om ons te verdiepen in de betekenis van de eens gedeelde stad kozen we nummer 3 uit het bij de Berlin card behorende boekje vol stadswandelingen.

Stasimuseum
De wandeling begint bij het Stasimuseum in Berlijn Lichtenberg; een omvangrijke expositie over het werk van de Staatssicherheit en dictatuur van de DDR. Via de Frankfurter Allee wandelen we naar de Karl-Marx Allee met zijn enorme woonbunkers uit de DDR. Bij de Frankfurter Tor nemen we de tram naar het Nordbahnhof en wandelen naar de Bernauer Strasse.

Bernauerstrasse
Wat de muur betekende voor de mensen in Oost Berlijn voel je vooral in de Bernauerstrasse. Daar liep de muur dwars doorheen. Links was Oost Berlijn, rechts West Berlijn. Een buurt waar mensen eerst bij elkaar op visite gingen en in vrede leefden. Totdat de muur hen scheidde. Om te voorkomen dat buurtbewoners en anderen met elkaar spraken spijkerde de DDR in 1961 de vensters dicht.
Juist hier in de Bernauerstrasse werden gedurende de periode 1961-1989 veel tunnels gegraven.De meeste liepen van west naar oost om vrouwen, familieleden, en vrienden naar de vrije wereld te halen.

vluchttunnels
De stabiele grond van de Bernauer Strasse was zeer geschikt om vluchttunnels te graven. Het bouwen ervan duurde drie tot zes maanden. Na het bouwen van de muur raakte al snel bekend, dat je in de Bernauerstrasse van oost naar west kon vluchten.
Door slechts drie van de in totaal tien gegraven tunnels wisten mensen van oost naar west te vluchten. De andere zeven tunnels kwamen niet klaar of werden verraden aan de Staatssicherheit. In totaal zijn er 90 mensen van oost naar west gevlucht door deze tunnels

DDR-Museum
Aan de andere kant van het Nordbahnhof bevindt zich in de Dantziger Strasse het DDR-museum. Dit geeft een indruk van het leven van bewoners van de DDR. Muur en stekeldraad schermden hen af van de vrije wereld. Ze voelden zich gevangen en overgeleverd aan de Staatssicherheit.
Voor winkels stonden urenlange wachtrijen. Waarop ze wachten wisten ze vaak niet, maar er was iets te koop, dus voegde je je maar in die rij. Vaak waren het augurken uit het Spreewald, alsof hun leven uit niets anders bestond.
In een kamer van een woonbunker voel je de beklemming. Het ruikt er als het ware nog naar de DDR. In de klerenkast hangt nog het blauwe FDJ-hemd van de communistische jeugdbeweging. Er staat een propvolle schooltas. En afluisterapparatuur van de Stasi

Checkpoint Charlie
Vanaf de bij het museum gelegen bushalte rijden we naar Checkpoint Charlie en lopen naar Friedrichstrasse 205. Hier geeft een enorm panorama een indruk van het leven langs de muur tussen het centrum en Kreuzberg op een fictieve herfstdag in 1980.
Het kunstwerk van 900 m2 toont vervallen huizenfacades, spelende kinderen, patrouillerende DDR grenssoldaten. Het is nog tot 31 maart 2015 te zien.
Met deze emotionele tijdreis uitte de in Leipzig opgegroeide Yadegar Asisi zijn gevoelens over wat de Berlijnse muur voor hem als Oostduitser betekende. In 1993 begon hij hiermee in de kunsthal van Bonn, maar het mondde uit in een enorm project van 60 medewerkers verspreid over de plaatsen Berlijn. Leipzig en Dresden.

Mauermuseum
Bij Checkpoint Charlie vestigde begin 1962 de historicus dr Rainer Hldebrandt het Mauermuseum Het laat niet alleen de historie van de muur zien, maar ook middelen om te vluchten zoals hete luchtballons, stoeltjesliften, vluchtauto’s en onderzeeboten.

Potsdammer Platz
Via de Leipziger Strasse komen we tenslotte bij de Potsdammer Platz .Hoge gebouwen van glas symboliseren hier de huidige transparante maatschappij als teken van democratie. Voor 1989 stonden hier in wachttorens soldaten met hun geweer in de aanslag om een ieder die het waagde de grens over te steken neer te schieten.
Nu staat er een giraf gebouwd van legosteentjes. Deze biedt gratis toegang tot het gebouw met daarin Berlijn in miniatuur gemaakt van legosteentjes,. Op de Potsdammer Platz staat ook het oudste verkeerslicht ter wereld; het dateert uit 1924 en komt uit New York.
Voor slechts 9 euro smul je bij Maredo op de Potsdammer Platz van een in knoflook gemarineerde hanenfilet met patates frites. Daarbij serveren ze een gratis glas bier op vertoon van een bonnetje van de Berlin City Tour, een dubbeldeks bus voor een rondrit door Berlijn.

Berlin City Tour
Op de Potsdammer Platz bevindt zich een halte van de dubbeldeksbus Berlin City tour. Deze laat je voor 10 euro heel Berlijn zien. Een dagkaart kost 17 euro. Er zijn verschillende haltes om in-of uit te stappen. Om de tien – vijftien minuten kun je de tocht vervolgen.
Met je Berlin Card krijg je 25% korting. Op vertoon van je ticket va n de Berlin City Tour geeft het steak restaurant Maredo een gratis glas bier wanneer je een hoofdgerecht bestelt. Dit geldt niet voor voorgerechten. Proost!