Magazine » Vakantie & reizen (266 artikelen) » Weekendje weg (43 artikelen)
|
 |
    |
|
   |
De Maginotlinie behoort tot één van de meest bekritiseerde verdedigingslinies van Europa, misschien terecht, misschien ten onrechte.
De geschiedenis van de Maginotlinie begint eigenlijk al tijdens de oorlog tussen Pruisen (Duitsland) en Frankrijk in 1870. De éénjarige oorlog wordt gewonnen door de Pruisen en Frankrijk moet een deel van zijn land afstaan. De Elzas-Lotharingen wordt Duits gebied. Frankrijk moet zijn verlegde grenzen versterken en wordt er onder leiding van generaal Séré de Rivières, van Belfort tot Epinal en van Toul tot Verdun, nieuwe versterkingen aangebracht.
In 1914 breekt er opnieuw een verschrikkelijke oorlog uit die tot november 1918 duurt. Frankrijk krijgt zijn oude gebieden Elzas-Lotharingen weer terug. De oude vestingwerken hebben geen functie meer en men wil voor eens en altijd een goed verdedigingswerk bouwen aan de grenzen van de heroverde gebieden Elzas-Lotharingen. Minister van Oorlog,
André Maginot, komt met een groots plan; het aanleggen van een verdedigingslinie langs de Frans-Duitse grens, later besluit men om ook de grenzen met België en Luxemburg te versterken. Door de dreigende en vijandige houding van Italië wordt de verdedigingslinie doorgetrokken tot de Middellandse Zee. In 1929 start men met de bouw. Langs de grens met het neutrale Zwitserland worden nauwelijks verdedigingwerken gebouwd. Het is een geld verslindend bouwproject maar men heeft er alles voor over en men is ervan overtuigd dat de linie veilig genoeg is en het Duitse leger buiten de deur kan houden. De Duitsers zitten ook niet stil en zijn druk bezig om hun bewegend leger op te krikken, er wordt flink geïnvesteerd in tanks, legervoertuigen en vliegtuigen. Terwijl Frankrijk kampt met vele problemen; er is een ernstig geld gebrek en daardoor kan men niet leger niet moderniseren, in 1914-1918 is bijna een hele mannelijke generatie uitgeroeid, er zijn veel politieke onlusten. Maar al het defensiegeld dat in de Maginotlinie is gestoken zal hen behoorlijk opbreken.
De Maginotlinie is een fortificatiesysteem was het modernste en meest geavanceerde van die tijd. De zo´n 700 kilometer lange(!) linie bestaat uit forten, kazematten (soms ondergrond met elkaar verbonden), observatieposten en schuilplaatsen voor de infanterie. Een fort is een ondergrondse ´werk´ die weer bestaat uit meerdere kazematten, blokken genaamd, blokken voor de bewapening en munitie, energieblok, keuken, kazerne (hier ´woonden´ de militairen), ziekenblok met daarin een operatiekamer, tandarts en een ziekenboeg. Het lijkt wel een ondergrondse stad. Door middel van lange gangen en verdiepingen ka men ondergronds van het ene blok naar her andere blok lopen. Sommige grote forten hebben zelfs een ondergronds treinenstelsel dit vooral bedoeld is voor het vervoer van de munitie. In het grote fort Simserhof in Bitche kan men in zo´n treintje het interieur van het fort bezichtigen. Bovengronds zijn de geschutskoepels waarin ondermeer de kanonnen staan opgesteld.
De Maginotlinie is een verdedigingswerk en elk onderdeel kan het andere onderdeel dekken. Ze kunnen elkaar schietend dekken. En dit laatste was misschien ook wel het grootste probleem, misschien zaten ze wel gevangen in hun eigen moderne ondergrondse fort, ze konden geen kant op. Men had er rekening mee gehouden dat de Duitsers via België Frankrijk zouden proberen binnen te vallen. Dat deden ze ook maar in een hoek waar de Fransen niet hadden verwacht! Ze kwamen via de Ardennen, een gebied vol met beekjes, stroompjes en paadjes dat men onmogelijk achtte om met legervoertuigen door te komen. Dat was een zeer kostbare inschattingsfout.
De grootste tragedie heeft zich afgespeeld op fort Villy de La Ferté in de Champagne-Ardennen. Het fort ligt op zo´n 20 kilometer afstand van het beroemde 15de eeuwse Chateau Fort de Sedan en bevindt zich net buiten het dorpje Villy, pal tegenover het oorlogskerkhof en het oorlogsmonument. Het fort ligt aan de routes Kastelen en Forten die u ondermeer langs meerdere vestingwerken en forten, zoals Sedan en Fort Villy, leidt. Fort Villy heeft duidelijk te lijden gehad onder de financiële tekorten tijdens de voltooiing van de linie. Het behoort, met zijn ´maar´ twee blokken, tot één van de kleinste werken in de Maginotlinie. Hier voltrok zich op 19 mei 1940 een drama. Eerder, op 13 mei 1940 breken de Duitsers bij Sedan door de Franse verdediging. Ze trekken op en willen het fort La Verté vernietigen. Het fort wordt zwaar beschoten waarbij in een geschutskoepel drie soldaten worden gedood. De commandant vraagt het grotere fort Chenois herhaaldelijk om hulp, om hen te verdedigen tegen de Duitsers maar door miscommunicatie gebeurt er niets. Er worden pogingen ondernomen om een tegenaanval in te zetten met tanks maar deze mislukken jammerlijk. De commandant vraagt het hoofdkwartier of zij zich mogen vergeven, dit wordt echter geweigerd. Op 18 mei worden door de Duitsers springladingen aangebracht op verschillende gevechtskoepels, na de explosie gooien Duitse soldaten granaten naar binnen. De bemanning probeert te ontsnappen maar vluchten is niet meer mogelijk, zij stikken allemaal erbarmelijk. In de vroege morgen van 19 mei is al het leven in het fort verdwenen “La Ferté ne répond plus”, La Ferté antwoordt niet meer en de Duitsers juichen: “Fort 505 is ingenomen”.
Door de vele gifgassen kunnen de Duitsers pas op 8 juni de blokken de doden bergen om ze buiten bij de ingang van het fort te begraven. Vreemd genoeg treft men commandant Bourguignon niet onder de doden aan. De Fransen denken later dat de commandant wellicht gevangen is genomen of erger, is overgelopen naar de vijand. Maar pas in het jaar 1973 doet men een macabere ontdekking. Bij onderzoekingen in het fort vindt men een gesloten deur en nadat deze is geforceerd doen zij een lugubere vondst. Commandant luitenant Bourguignon zit op zijn stoel voorovergebogen, met zijn hoofd op het kleine tafeltje. Is het zelfmoord? Of is hij net als zijn manschappen een langzame dood gestorven? We zullen het nooit weten…
Nuttige informatie en met dank aan:
Voor aanvullende informatie, routes en bezienswaardigheden in de omgeving ten noorden en zuiden van de Maginotlinie zijn er verschillende boeken verkrijgbaar waaronder:
– ANWB Goudenserie: Bourgondië-Champagne
ISBN: 978-901-802-4307
– ANWB Goudenserie: Vogezen, Elzas, Lotharingen
ISBN: 978-901-802-1863
– ANWB: EXTRA, Ardennen
ISBN: 978-90-18-02462-8
– ANWB: De Grote Michelingids Frankrijk
ISBN 10: 90-18-02407-4
– DOMINICUS-reisgids Noordoost-Frankrijk
ISBN: 9025741037
