De cellen in ons lichaam hebben ingebouwde beschermingsmechanismen om te voorkomen dat ze veranderen in een kankercel. Als bij die mechanismen iets misgaat, kan toch kanker ontstaan. Joanna Kaplon deed bij hier onderzoek naar.
In het proefschrift beschrijft Kaplon haar onderzoek naar een proces genaamd oncogen-inducedsenescence, afgekort OIS. Dit is een van de ingebouwde beschermingsmechanismen van cellen om te voorkomen dat ze veranderen in een kankercel. Kanker ontstaat vaak als een van deze ingebouwde beschermingsmechanismen niet goed meer functioneert. Het bestuderen van OIS levert daarom informatie op over hoe kankercellen kunnen ontstaan en wat er mogelijk gedaan kan worden om het beschermingsmechanisme te herstellen en de ongecontroleerde celgroei te stoppen.
Kaplon bestudeerde meerdere essentiële OIS-genen en -signaalroutes. Zij ontdekte onder meer dat in cellen waarin het OIS-mechanisme is ingeschakeld, het stofwisselingseiwit PDH cruciaal is voor het goed functioneren van het beschermingsmechanisme. De activiteit van het PDH wordt weer beïnvloed door twee andere eiwitten, PDK1 en PDP2. Inactivatie van PDH, door het veranderen van de hoeveelheid PDK1 en PDP2 in cellen, verstoorde het OIS-mechanisme en zorgde ervoor dat de huidcellen die Kaplon bestudeerde uitgroeiden tot melanoomcellen. Het onderdrukken van PDK1 zorgde er juist weer voor dat de groei van deze melanoomcellen werd geremd. Naast het ophelderen van de rol van deze eiwitten, identificeerde Kaplon verscheidene andere potentieel tumor-onderdrukkende eiwitten, waaronder RASEF. Al deze eiwitten zijn potentiële aangrijpingspunten voor nieuwe medicijnen.
Bron:VUMC