De cast van De Palingvissers
Een Hollandser thema is nauwelijks denkbaar: de palingvisserij van Volendam! Jan Rot schreef er een musical over op basis van, juist ja: operafragmenten. Geniaal heeft hij die weten te vertalen, zoals wij dat intussen ook wel van hem gewend zijn…
Het LAK theater BLIJFT: in ieder geval voorlopig nog twee speelseizoenen!)
Ik zag de try-out in het LAK-theater in Leiden, op vrijdag 18 september. Je zou denken dat dit het allereerst-mogelijke voorproefje was, maar dat was het niet. Op zondag 13 september zag en hoorde ik n.l. zelfs al fragmenten in ditzelfde LAK-theater, toen dat in het kader van de Open Monumentendagen, tevens de aanvang van het theaterseizoen 2009 – 2010, de deuren open gooide met een keur uit wat het komende seizoen zou gaan bieden.
En Jan Rot was de koploper…
Hij denderde die middag bijna letterlijk het theater binnen. Met zijn gitaar* onder de arm kwam hij in zijn volle lengte en met grote stappen de trap afstormen, en barstte meteen los met een parafrase op de beroemde Figaro-aria. Alleen ging het dus nu over de palingvisserij… Maar dat mag, want ook opera’s zijn niet heilig, en, zoals hij het zelf uitdrukt “zijn aria’s ook maar gewoon liedjes”…
Bij deze gelegenheid was hij overigens nog gewoon in zijn eigen kloffie.
In de voorstelling was het Hollandse tafereel – Volendam anno 2008 – visueel compleet toen hij met het hele gezelschap in Volendamse klederdracht op het podium verscheen.
De achtergrond van het verhaal, waarin al die opera-fragmenten zijn ingepast, is simpel. De paling-vangst ligt op z’n gat, en dus zijn de voormalige vissers Zoer (Jan Rot) en zijn maat Naatje (Bill van Dijk) het Catshuis begonnen. Daar worden toeristen ontvangen met muziek, een praatje, een rondleiding en de mogelijkheid tot het kopen van souvenirs. Zo wekt Naatjes vrouw Leila (Astrid Nijgh) bijvoorbeeld ook de oude Sijtje Boes tot leven, en speelt hun zoon als Hansje Brinkers (Hans Zilver) de rol van gids .
Met de Figaro-aria komt het muziekspel klaterend en schaterend tot leven. Figaro is nu Zoer met een mand paling en al snel wordt duidelijk dat óóit Zoer en Naatje allebei verliefd werden op ene Leila. Naatje heeft haar weliswaar veroverd, maar het huwelijk is geen toonbeeld van geluk. Terwijl Zoer, vrijgezel, altijd van haar is blijven houden, steekt Naatje zijn belangstelling voor ander vrouwelijk schoon bepaald niet onder stoelen of banken…
Met Mimi (Marjolein Meijers), een buitenbeentje, is er een vreemde eend in de (zijn?) bijt gekomen. Ze doet onderzoek naar hoe het toch komt dat in Volendam de zangstemmen altijd zo anders zijn dan elders. Zij werkt ook aan een compositie ‘Voices & Wind’ waarin klapperend zeil en krakende netten de instrumenten moeten worden, maar er lijkt haar een hoorprobleem parten te spelen.
Citaat: “…maar ik ben geen Beethoven: ik moet het kunnen horen!”
Ook zal Mimi binnenkort de leiding van het Catshuis gaan overnemen, want Leila houdt er mee op.
En dan komt er een klap uit onverwachte hoek.
Met zoveel sterf-aria’s kan ook niet iedereen het einde halen…
Uiteraard ontbreekt tussen alle andere het beroemde duet uit de Parelvissers niet, waarop de naam van deze musical geparafraseerd is.
Ik vond persoonlijk het verhaal niet sterk. Nou valt het natuurlijk ook niet mee om zo’n enorme verscheidenheid aan operafragmenten in een nieuw verhaal samen te brengen, en dan walsten daar ook Jan Smit m/z Yolanthe ook nog even doorheen.. Dat dit met veel kunst- en vliegwerk wat geforceerd is moeten worden, moge dan ook duidelijk zijn.
Maar de zang, het orkest (Jakob Klaasse, Onno & Walter Kuipers en Sandra Mirabal), de kolkende humor en vooral de gouden – door Jan Rot immers geschreven – teksten compenseerden dat dubbel & dwars!
Intussen vernam ik van de master himself dat over twee weken een boekje verschijnt met zowel de toneel- als de liedteksten, zodat iedereen alles nog eens rustig kan nalezen…
– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –
*Een gitaar?! Voor operafragmenten?!
Maar nee, die had hij toen meegebracht omdat hij ons ook vast op een snufje “Love me tender / All shook up” wilde tracteren: de spoedig te verwachten Van den Ende-musical met 25 Elvis-hits die hij hiervoor heeft vertaald! En Elvis is dan juist weer ondenkbaar zonder gitaar…