Magazine » Familie & kleinkinderen (142 artikelen) » Geloof (56 artikelen)
In 2008 was het precies150 jaar geleden dat de Maagd Maria aan Bernadette Soubrious is verschenen.
De stad en het Heiligdom van Lourdes verwelkomen ieder jaar ongeveer 6 miljoen pelgrims uit 130 landen waaronder 70.000 zieken en gehandicapten. Onvoorstelbaar zijn deze getallen als je bedenkt dat voor 1858 Lourdes een onbeduidend stadje was aan de voet van de Hoge Pyreneeën. Dit veranderde op slag toen op 11 februari 1958, de veertienjarige Bernadette Soubirous, haar eerste ontmoeting had met een “in het wit geklede Dame”.
Bernadette werd op 7 januari 1844 geboren en was de oudste dochter van François Soubirous en Louise Castérot. Na haar volgden nog acht kinderen waarvan er vijf tijdens de geboorte of op zeer jonge leeftijd overleden. Haar vader was molenaar op de molen Boly, een erfstuk uit haar moeders familie. Ze waren niet echt arm, maar rijk is anders. Dit veranderde echter toen François aan één oog blind raakte door een steenssplinter. De zaken gingen steeds slechter en uiteindelijk moesten ze de molen opgeven. Na wat omzwervingen kwamen ze in 1855 op een andere molen. Dan volgde de ene rampspoed de andere op; in het gebied mislukten de oogsten waardoor de molenaars amper graan hadden om te malen. Hongersnood was het gevolg waarna de regering besloot gratis meel uit te delen aan de hongerige bevolking. Het was de doodssteek voor vele molenaars. Ook voor François Soubirous. Het gezin moest de molen weer verlaten en vonden onderdak in het cachot, een voormalige gevangenis dat enkele jaren daarvoor was gesloten omdat deze vieze, vochtige ruimte vol zat met ongedierte. Onder erbarmelijke omstandigheden moest hier het gezin Soubirous wonen, in een ruimte van 3,72 bij 4,40 meter. Of dit nog niet genoeg was, werd Lourdes in 1855 getroffen door een cholera-epidemie. Bernadette werd ook ziek maar overleefde deze dodelijke ziekte ternauwernood. Ze hield er echter een ernstige astma aan over waar zij haar hele leven last van bleef houden. Bernadette was ongeschoold, kon niet lezen of schrijven en hoedde voor een paar francs de schapen of paste op kinderen.
Het was 11 februari 1858 en Bernadette sprokkelde hout, samen met haar zusje Toinette en vriendinnetje Jeanne Abadie, bij de grot van Massabielle aan de rivier de Gave. Haar zusje en vriendinnetje waren al aan de overkant van het water terwijl Bernadette nog bezig was om bij de grot haar kousen uit te trekken om zich bij de andere meisjes te voegen toen zij plotseling een geluid hoorde. Ze keek in de richting van de grot waar het geluid vandaan leek te komen, maar ze zag niets. Ze hoorde weer het geluid en zag een mooie jonge vrouw. “Ik zag een Dame in het wit gekleed: zij droeg een witte jurk met een blauw ceintuur en ze had een gele roos op elke voet, de kleur van het snoer van haar rozenkrans”
Dit was de eerste verschijning in een reeks van achttien. Vanaf de volgende verschijningen kwamen er steeds meer nieuwsgierigen naar de grot van Massabielle. Tijdens de visioenen kreeg Bernadette verschillende opdrachten opgedragen door de Heilige Maagd Maria, die haar identiteit overigens pas bij de zestiende verschijning bekend maakte. Zo werd Bernadette opgedragen om in de grot naar een bron te graven. Maria droeg haar op om het water te drinken, om er zich mee te wassen en om de kruiden eten die om de bron stonden. Bernadette groef met haar handen op de aangewezen plek. Het water was modderig maar na een paar keer het vieze water te hebben weggegooid werd het water helderder. Ze dronk ervan en waste haar gezicht ermee. Door de achtergebleven modder besmeurde zij echter haar gezicht. Haar tante, die ook aanwezig was evenals honderden toeschouwers, vond dat haar nichtje haar familie voor schut zette en gaf Bernadette een klap in het gezicht. Een paar dagen later werd haar hetzelfde weer opgedragen; dronk zij weer het water en at van de kruiden. De bron was al een sterk bruisende bron geworden. De kleine wel met modder werd steeds groter en produceert nu dagelijks 100.000 liter kristalhelder water. Tijdens de dertiende verschijning, er hadden zich duizenden mensen bij de grot verzameld, gaf Maria Bernadette een boodschap: ”Ga de priesters zeggen dat men in processie hiernaartoe komt en een kapel bouwt”.
Dit ging echter niet zonder slag of stoot. Toen zij bij pastoor Peyramale van Lourdes kwam om het verzoek van Maria over te brengen, bejegende hij haar zeer sceptisch. Uiteindelijk was hij overtuigd van de zuiverheid van dit meisje en haar ongelofelijke verhaal. De gevraagde kapel kwam er en werd in 1866 in gebruik genomen. De kapel was al snel veel te klein door de toestroom van de vele duizenden pelgrims en besloot men een grote kerk (Basiliek van de Onbevlekte Ontvangenis) te bouwen boven de kapel, die toen als crypte diende. Ook deze werd te klein en in 1901 volgde de ingebruikneming van de Rozenkransbasiliek met haar imponerende mozaïek.
Lourdes is nu uitgegroeid tot ‘de wereldhoofdstad van het gebed’. Mensen van over de hele wereld en met verschillende religies, dus niet alleen katholieken, komen naar Lourdes om er te bezinnen, om te bidden, komen er voor de hoop op genezing of op een gelukkiger leven, anderen zijn er juist om de zieke medemens bij staan op zijn of haar pelgrimstocht. Miljoenen mensen hebben zoveel redenen om Lourdes te bezoeken. Om jaarlijks deze mensenmassa’s te kunnen ontvangen, te herbergen en te verzorgen moet men over een goed geoliede organisatie beschikken. Volgens Pater Mark Kemseke, één van de vaste medewerkers van het Heiligdom, zorgen 35 priesters en broeders, 400 personeelsleden en 100.000 vrijwilligers er voor dat alles op rolletjes loopt en om er voor te zorgen dat een bezoek aan Lourdes een onuitwisbare ervaring wordt voor iedere bezoeker. Met 52ha is het een groot bedevaartsoord. Op het domein bevinden zich ondermeer 3 basilieken, een twintigtal kerken en kapellen waarin missen worden opgedragen in zes talen. Er is een jeugddorp waar 4.000 jongeren kunnen verblijven en enkele opvangcentrums voor zieke of gehandicapte pelgrims met hun begeleiders evenals een ontvangstcentrum voor pelgrims met een kleine beurs. Lourdes heeft een hotelcapaciteit van 35.000 bedden en Cité Saint Pierre van het Franse Caritas Catholica heeft nog eens 600 bedden in de directe omgeving. Daarnaast zijn er natuurlijk de campings, de appartementen, gemeubileerde kamers en gîtes. Voor de innerlijke mens is er een honderdtal restaurants met keuze uit de lokale- of internationale keuken.
De bereikbaarheid van Lourdes is uitstekend door de komst van de TGV en door de goedkope vluchten van ondermeer Transavia die tweemaal per week rechtstreeks van Amsterdam op Biarritz vliegt. Vliegveld Biarritz bevindt zich ruim 100km km van Lourdes. Op 10 km afstand ligt nog een tweede vliegveld: Tarbes-Lourdes. Goed georganiseerde trein- en busreizen, vaak door kerkelijke, christelijke en hulpverlenerinstanties, is het voor iedereen mogelijk om een bezoek te brengen aan Lourdes.
Lourdes, velen zijn er van onder de indruk, anderen vinden het een commercieel circus. Voordat ik naar Lourdes vertrok was ik, ja wat zal ik zeggen, misschien ietwat bevooroordeeld. Beelden op tv of reportages in verschillende tijdschriften; al die mensenmassa’s, al die souvenirwinkeltjes. Het leek mij eerlijk gezegd niets. Maar was toch nieuwsgierig en wilde ik het zelf ervaren. En zo toog ik eind mei 2008 in mijn eentje naar Lourdes.
“Maria heeft om een kapel gevraagd en wij hebben basilieken gebouwd” schreef onlangs François Vayne, directeur van het Lourdes Magazine. En dat is ook wat mij dus enigszins tegenstaat. En als ik aan de sober- en reinheid van Bernadette denk en dat zij het verschrikkelijk vond dat de souvenirwinkels als paddenstoelen uit de grond schoten dan kan ik haar alleen maar gelijk geven. De overdaad, het is net allemaal ‘te’. Met deze gedachte pak ik mijn koffer uit in hotel ´De la Grotte´ in hartje Lourdes.
’s Avonds vraag ik bij de receptie van het hotel waar precies de lichtprocessie plaatsvindt. “Ach mevrouw, die hoef ik u niet te wijzen. U loopt maar gewoon met de stoet mee.” Eenmaal op straat kan ik zo aanhaken. Het is als bij het water in de rivier; door elke zijtak stroomt er meer water en groeit de rivier. De stoet mensen groeit en zwelt op. Mensen in rolstoelen, mensen op brancards, gezonde mensen, zieke mensen, mensen alleen, mensen in groepen, mensen met vaandels en lichtborden waarop hun stad of land staat vermeldt. Ik spreek iemand aan met een vaandel in zijn hand waarop ‘Ave Maria Indonesia’ staat. Ze zijn helemaal uit Indonesië gekomen om het jubileumjaar te vieren. Ik fotografeer drie Engelse vriendinnen, twee nonnen uit Frankrijk, een geestelijk gehandicapte jongen uit Engeland, een vrouw uit Zwitserland en een vrouw uit Berlijn die wordt begeleidt door een zuster van de Orde van Malta in haar prachtige uniform.
Het zijn slechts enkele voorbeelden maar hun emotie en energie siddert door mijn lijf. Ik laat mijn tranen de vrije loop als ik mij realiseer dat ‘dit’ het is. Dít is Lourdes! Dít is wat Maria bedoelde toen ze aan Bernadette vroeg: “Laat de mensen in processie hierheen komen” De 220 souvenirwinkels en groteske basilieken zijn maar bijzaak, zij voldoen alleen aan de vraag. Het gaat om de Liefde, het Goddelijke, de Samenhorigheid, het Verbonden zijn, de Warmte in het hart, de Troost en vooral de Hoop. Het is als balsem voor de ziel. Niet alleen het bidden, het Heilig Water of het aanraken van de grot doet wonderen, nee, de pelgrimstocht, de ontmoetingen met al deze mensen in Lourdes doet al wonderen. Het verbindt mensen ongeacht religie, of herkomst.
Als betovert loop ik verder. Voor mij zie ik de basilieken opdoemen. Hellende wegen die naar de Basiliek van de Onbevlekte Ontvangenis leiden, lijken de mensenmenigte te omarmen. Op het grote plein voor de basilieken ontsteken de vele duizenden mensen hun kaarsen. Als Goddelijke lichtjes verlichten zij het Rozenkransplein met hun kaarsen die voorzien zijn met het papieren ‘Lourdes-kapje’ met daarop het Ave Maria in vier talen. Samen met een Russisch Orthodox koor zingen ze het Marialied… kippenvel…
Op de terugweg naar mijn hotel wandel ik bij één van de talrijke winkeltjes naar binnen. Honderden Maria’s, en Bernadettes kijken mij smekend aan. Welke zal ik kiezen? Evenals al die andere mensen sta ik ook tussen de plastic en gipsen klonen van Maria. Want ja, ik wil ook een stukje Lourdes meenemen naar Nederland. Voor mijzelf, maar ook voor mijn dierbaren die de steun en hoop kunnen gebruiken van de ´kracht van Lourdes´.
Ter informatie en met dank aan:
– Pater Mark Kemseke
Aanbevolen boeken:
– Je wordt pelgrim
Isbn: 978 90 6173 039 2
– Thuiskomen uit Lourdes
Isbn: 978 90 6173 089 7
– Brieven van Bernadette
Isbn: 978 90 6173 027 9
– Lourdes, 150 jaar later
Isbn: 978 90 8528 065 1
Natuurlijk heeft de omgeving van Lourdes veel meer te bieden dan alleen het Heiligdom. De Hoge- en Midi-Pyrneeën zijn hét vakantiegebied bij uitstek. Wandelaars, natuur- en cultuurliefhebbers komen hier volop aan hun trekken. Enkele trefwoorden: de Katharen, burchten als Montségur en Peyrepetruse, de vestingkathedraal van Albi, de gezellige markt van Mirepoix, de imponerende kloostergang en tympaan van Moissac, de pelgrimsroute Santiago de Compostella.
Bekijk het fotoboek over Lourdes
http://fotoboeken.50plusser.nl/?id=4377