Feestelijk Parimaribo
Op 25 november 2020 viert Suriname 45 jaar onafhankelijkheid. In aanloop daarnaar toe presenteert de Nieuwe Kerk de Grote Suriname Tentoonstelling. Op 5 oktober om 10 uur gaan de deuren open. Wij namen alvast een voorproefje.
Plantage in Suriname
Sinds de vestiging in 1613 van de eerste Nederlandse Handelspost in Suriname delen we onze gemeenschappelijke geschiedenis. Toch staat de veelbewogen geschiedenis van het land nauwelijks in de Nederlandse schoolboeken.
Tot en met 2 februari 2020
De Nieuwe Kerk pakt dat anders aan. Tot en met 2 februari 2020 staan land en volk volop in de schijnwerpers. Verdeeld over negen scenes vertellen meer dan 20 personen hun verhaal. Je maakt een ware tijdreis vanaf de tijd vóór de komst van de indianen tot met het huidige Paramaribo.
Groot bos
In de Grote Suriname Tentoonstelling zie en hoor je het land. Dat begint al in de eerste zaal. Onder het getierelier van vogeltjes waan je je in groot bos. Je ruikt als het ware de bladeren. Vanuit een glazen vitrine word je aangestaarde door de verbaasde ogen van een stenen masker uit de precolumbiaanse tijd.
Kolonisatie en plantages
De volgende zaal vertelt het verhaal van de kolonisatie en aanleg van de eerste plantages. De eerste plantages dankten hun ontstaan aan de komst van Spanjaarden op zoek naar goud en zilver.
Ze legden de eerste suikerplantages aan. Eenmaal veroverd door de Zeeuw Abraham Crijnssen groeide het aantal uit van 178 in 1667 tot 600 in 1775. Joden legden als eersten de zeer winstgevende plantages aan van suiker, koffie en cacao. Meer dan 1/3 waren in Joodse handen. Een maquette toont de Jodensavanne, waar Sefardische joden woonden.
Mooie kant van Suriname
De 3e zaal neemt je mee naar de flora en fauna getekend door Maria Sibylla Merian en haar dochters Johanna en Dorothea. Vanaf de rederij van Texel voeren ze rond 1700 naar Paramaribo. Daar bestudeerden ze tropische vlinders en andere insecten. Het inkleuren van maar liefst 60 prenten maakte Maria wereldberoemd.
In de tentoonstelling zijn vijf originele uitgaven van de zeer rijk geïllustreerde boeken van Merian te zien. Evenals: een ananas met kakkerlakken in al hun schoonheid, brilkaaiman met slang, pallisadenboom met rupsen en vlinders en nog veel meer.
Donkere kant van Suriname
Met het tonen van vastgeklonken handen in vol beladen scheepsruimen toont de expositie ook de donkere kant van Suriname: het slavernijverleden. 300.000 slaven kwamen uit Afrika. In het schip lagen ze naast en boven elkaar. Niet iedereen overleefde de tocht ondanks het dagelijks verplichte ochtend- en avondgebed.
Een gouden zeilscheepje staat symbool voor de handel. Schrijnende is de hiërarchie. Onderaan bevonden zich de slaven, de havenots van de 17e eeuw. Dan volgden de ‘’vrijgemaakten’’. Tot hen behoorden zwarte vrouwen getrouwd met blanke mannen. Helemaal bovenaan stond de uitsluitend uit Europeanen bestaande elite.
Marrons
Na deze zwarte beschamende droefenis volgt de kleurrijke cultuur van de Marrons. Als kinderen van de naar Afrika gehaalde slaven verbraken ze zelf de ketenen van slavernij. Ze vestigden zich in het oerwoud. Daar hielden ze buiten Afrika hun diep ingewortelde cultuur in stand.
Via zalen met eigentijdse kunst, bodemschatten en familieverhalen kom je tenslotte in het feestrijke Paramaribo met zijn vele kleurrijke drachten. Daar eindigt de tijdreis langs ruim 300 objecten.
Persoonlijke verhalen: meer dan twintig stemmen in de audiotour
De bewoners van Suriname laten letterlijk hun stem horen, in gefilmde interviews en als audiogids in de tentoonstelling. De audiotour bevat 21 stemmen. Zij vertellen over verrassende aspecten van Suriname, over hun familiegeschiedenis en over het veelkleurige culturele leven. Historische momenten naast persoonlijke verhalen.
Humberto Tan schrijft kinderboek Pirouette in Paramaribo
Op verzoek van De Nieuwe Kerk en ter gelegenheid van deze tentoonstelling schreef Humberto Tan het kinderboek Pirouette in Paramaribo. Een inspirerend verhaal over de elfjarige Gerda uit Paramaribo die ballerina wil worden. Ter gelegenheid van de Kinderboekenweek organiseert De Nieuwe Kerk op woensdag 9 oktober om 14.30 uur een Meet & Greet met Humberto voor kinderen en hun ouders. Er zijn meer activiteiten in de Kinderboekenweek, zoals een familieatelier op zaterdag 12 oktober en een voorleesmiddag met onder anderen Kathleen Ferrier op zondag 13 oktober.
De Grote Suriname-fotowedstrijd
In het kader van deze tentoonstelling organiseert De Nieuwe Kerk De Grote Suriname-fotowedstrijd, waaraan iedereen kan meedoen door een eigen herinnering, beeld of beleving van Suriname te delen. De winnende foto’s – te kiezen door een gerenommeerde vakjury – krijgen een plaats in de tentoonstelling en worden toegevoegd aan de groep campagnebeelden. Elke maand wordt er een nieuwe winnaar gekozen. Inzendingen kunnen worden ge-upload via nieuwekerk.nl.
Samenwerking en rijke programmering
De Nieuwe Kerk werkt niet alleen nauw samen met vele musea, archieven, verzamelaars en kunstenaars in Suriname en Nederland. Er zijn tal van prominenten die zich inzetten als ambassadeur van deze tentoonstelling. Van schrijvers, historici en artiesten tot tv-persoonlijkheden, algemeen geïnteresseerden en betrokken jongeren.
Met organisaties als Kwaku Summer Festival, Stichting Julius Leeft!, Stichting Johan Ferrier Fonds en Urban Myth zijn gezamenlijke activiteiten opgezet.
Meer Suriname in Amsterdam
Tijdens De Grote Suriname-tentoonstelling is het thema Suriname prominent in Amsterdam aanwezig, voor zowel volwassenen als kinderen. Museum Van Loon opent op 5 oktober Aan de Surinaamse grachten, over de betrokkenheid van de familie Van Loon met de WIC en Suriname in de achttiende en negentiende eeuw. Op 10 oktober gaat Sabi Suriname open, een presentatie voor het hele gezin in het Tropenmuseum.
Overtocht van slaven uit Afrika naar Suriname
Marrons
kunst van Maria Sybilla Merian
Ingekleurde prent van Maria Sibylla Merian in het boek Over de voortteeling en wonderbaerlyke veranderingen der Surinaamsche insecten, uitgegeven 1730
Lendedoeken en haarkammen van de Marrons, dat waren slaven die zichzelf bevrijd hadden en hun Afrikaanse cultuur voortzetten in het oerwoud.
