De Amerikaans-Nederlandse documentaire Mata Hari, The Naked Spy, die dit jaar in de Nederlandse filmhuizen zou gaan draaien, beleeft vanwege Corona zijn Nederlandse première nu online.
Mata Hari The naked spy is een film van de Amerikaanse filmmaakster Susan Wolf en de Haarlemmer Machiel Amorison (Red Spoke Films). Samen tekenden ze voor de regie en de productie. Speelduur: 78 minuten. Engels gesproken, met keuze voor Nederlandse ondertitels.
Nederlands aandeel
Opnames vonden onder andere plaats in Parijs, op de plek waar Mata Hari in 1905 voor het eerst optrad als danseres. Verder in New York en uiteraard in Nederland, waaronder: • • Hotel des Indes in Den Haag,
• Kasteel Kerckebosch in Zeist,
• de Zaanse Schans,
• het Edam Museum
• radarstoomboot De Majesteit in Rotterdam.
Actrice Thekla Reuten, levert een bijdrage aan de film als voice-over van Mata Hari, die gespeeld wordt door de Haagse balletdanseres Florence Rapati. Zij maakte ook de choreografie voor de dansoptredens van Mata Hari.
De originele muziek is gecomponeerd door Frank van Wanrooij.
Machiel Amorison
Het idee voor de film komt van de Haarlemse filmmaker Machiel Amorison. Hij is al jaren gebiologeerd door de figuur van Margaretha Zelle (Mata Hari). Zijn overgrootmoeder had bij haar in Leeuwarden in de klas gezeten.
Aanleiding voor het maken van de film was het jaar 2017, honderd jaar na Mata Hari’s dood. Persoonlijke brieven en oorlogsdocumenten kwamen toen beschikbaar. Ze gaven nieuwe blik op haar leven.
Amorison: “Toen ze die brieven schreef zat ze midden in een scheiding en dreigde daardoor haar dochter kwijt te raken. De brieven vertellen het verhaal van een gekwelde moeder, nog voor ze bekend werd als danseres en spionne.”
Bijzonder archiefmateriaal
Mata Hari The Naked Spy is een mix van documentaire en speelfilm. Haar levensverhaal wordt verteld aan de hand van interviews met historici, schrijfsters, psychotherapeuten en mensen uit de entertainmentwereld.
Een van de geïnterviewden uit Nederland is Marijke Huisman, schrijfster van het boek “Mata Hari, de levende legende”. Ook aan het woord komen Gerk Koopman, voormalig conservator van de Mata Hari collectie in het Fries Museum en Edwin Ruis, historicus en schrijver van het boek “Spynest”. In de film wordt voor het eerst gebruik gemaakt van bijzonder archiefmateriaal: persoonlijke foto’s en brieven van Mata Hari. Hierin onthult zij een aantal zeer persoonlijke ervaringen uit haar leven in het begin van de vorige eeuw. Ook het geheime Franse oorlogsdossier over de rol van Mata Hari als spionne, dat pas in 2017 in Parijs werd vrijgegeven, komt in de film ter sprake.
Erotische dansvoorstellingen
Op het hoogtepunt van haar roem waren Mata Hari’s erotische dansvoorstellingen te zien in uitverkochte theaters in heel Europa. Haar portret stond onder andere op de cover van Vogue. Toch eindigde haar leven voor het vuurpeloton, nadat zij in Frankrijk als spionne voor Duitsland was veroordeeld.
Was zij inderdaad een gevaarlijke spionne, die met haar uitgesproken gedrag en expliciete erotische expressie een dreiging vormde voor de gevestigde orde, of werd zij het slachtoffer van een land dat een zondebok zocht om iemand de schuld te geven van een vernietigende oorlog?
Met de #Me Too beweging is meer dan ooit de vraag actueel wat er in de afgelopen 100 jaar sinds Mata Hari is veranderd. Het antwoord is niet wat je je zou wensen, zegt mede-regisseur Susan Wolf, “Mata Hari stond voor seksuele vrijheid, artistieke expressie en controle over haar eigen leven – iets waar vrouwen ook nu nog naar streven. Zij heeft dit streven met haar leven moeten betalen.”
Première en festivals
Mata Hari, The Naked Spy ging in 2018 in première op het Santa Fe International Film Festival en won in dat jaar de publieksprijs op het Tiburon International Film Festival. Ook was het de openingsfilm van het Nevada Women’s Film Festival en werd de film officieel geselecteerd voor het Kansas City Film Festival. De eerste bioscoopvertoningen waren in een uitverkocht Roxie Theater in San Francisco en het Smith Rafael Film Center in San Raphael in Californië.
Extra’s
Met de aankoop van de film worden een aantal exclusieve bonusvideo’s aangeboden. Zoals een psychologische rapportage over Mata Hari door twee psychotherapeuten. Verder de geheime brief nr. 14, een van de meest opvallende, recent ontdekte brieven (Engelse vertaling). Bij het extra videomateriaal zit ook een interview met historicus en auteur, Jeanne-Pierre Turbergue, de eerste journalist die inzage kreeg in Het geheime dossier van de Raad van Oorlog, het Franse militaire dossier over Mata Hari. In de film gaat hij uitgebreid in op de vraag of Mata Hari wel of niet schuldig was aan spionage.