Tijdens de Nacht van de Theologie wordt sinds 2011 jaarlijks een Theoloog des Vaderlands gekozen. In 2022 werd de Benedictijner Thomas Quartier (Kranenburg 1972) als dusdanig benoemd. Een jaar lang werd hij uitgedaagd om zijn vragen publiekelijk delen. Bij uitgeverij Kok Boekencentrum verscheen zijn boek ‘’Monniksvragen’’.
Als student theologie kwam Thomas Quartier regelmatig om 6 uur terug van een feestje. Nu komt hij om kwart over zes met broeders en zusters samen in de kapel om te bidden.
Op zijn 40e
Thomas Quartier trad op zijn 40e in bij de Orde van de Benedictijnen. Naar eigen zeggen zocht hij vooral het extreme. Ook verlangde hij naar een kader om daarmee een houvast te bieden in zijn leven als zoeker. Niets staat voor hem vast. Zelfs het bestaan van God niet.
120 interviews binnen een jaar
Als Theoloog des Vaderlands stond Thomas Quartier regelmatig in de schijnwerpers. Zo gaf hij 120 interviews en verschenen er 80 opiniestukken. Daarbij kwamen er ook publieke optredens. ‘’Bij dat alles sprak ik steeds rechtsreeks vanuit zijn hart’’ zegt hijzelf.
Tijdens zijn afscheidsrede op 11 november 2022 vertelde hij wat dit alles voor hem betekende. ’’Je wordt in de publieke arena met de neus op allerlei feiten gedrukt, maatschappelijk of spiritueel van aard.’’
Coronacrisis
‘’We zaten toen midden in de coronacrisis. Opmerkelijk dat heel veel media bij mij uitkwamen om daar duiding aan te geven. Maar tegelijk was het ook weer niet zo gek. Ik ben tenslotte een monnik die in een permanente lockdown leeft.
Als ritueelwetenschapper bestudeerd ik bovendien hoe je structuur aan je dag kunt geven wanneer vanzelfsprekende structuren wegvallen.’’
Tragedies
Het jaar 2022 was een jaar vol crisissen. Aan het eind van de lockdown bestormde Rusland op intens wrede wijze Oekraïne. Onder mens onwaardige omstandigheden sloegen mensen op de vlucht.
‘’Ik heb een jaar lang geprobeerd vanuit de wortel te kijken’’, vertelde Thomas op 11 november. ‘’Ik vroeg me af waarom we zo nodig een feestje moeten houden. Waarom we niet geweldloos kunnen zijn. En waarom we niet iedereen welkom kunnen heten. Menigeen vindt dat naïef, en ik kom er dan ook voor uit: ik ben een idealist en ervan overtuigd dat het een publieke rol van een theoloog kan zijn om aan idealisme stem te geven.”
Profetenstemmen
Vanuit zijn hart nam Thomas het initiatief tot project ‘Profetenstemmen’. In het licht van de Bijbelse profeten ging hij de dialoog aan met:
• schrijvers,
• musici,
• illustratoren,
• fotografen
• collega wetenschappers
Thomas noemt het een geschenk. ‘’Wel heb ik vaak gedacht: hoe moet dat ooit allemaal afkomen – muziekstukken, publieksevenementen en een boek? Het is toch gelukt.’’ De presentatie van ‘Profetenstemmen’ (Adveniat) vond plaats aan de Radboud Universiteit.
Verbondenheid
In 2023 trekt Thomas Quartier zich terug in de Abdij Keizersberg in Leuven. Wel blijft hij les geven aan de Radbout Universiteit. Terugkijkende op 2022 stelt hij dat het goed is om eenmaal weer in cel verbondenheid met zo velen te voelen.
‘’Het gaat namelijk niet om je eigen persoon. Soms is het in de flow van de ‘hype’ die sommigen om mij heen zagen ontstaan. Het is lastig om je dat te blijven realiseren.
Een echt radicale vraag reikt veel verder dan degene die hem stelt.
Als theoloog helpt het om daarbij het woord ‘God’ te gebruiken. Wanneer ook maar iemand zich in mijn zoektocht heeft herkend en zijn eigen vragen beter kan stellen, was de moeite van het afgelopen jaar niet tevergeefs
Vergeet nooit: als iemand tegen je zegt iets precies te weten – blijf dan vragen, radicaal, in Gods naam.’’