Diaken Rob Mascini, Johannes de Doperkerk Hoofddorp
Door de toenemende secularisatie verdwijnen steeds meer kerken uit beeld. Alleen al in het Bisdom Haarlem-Amsterdam moeten er binnen vijf jaar moeten bijna honderd worden gesloten. Daarna volgen er nog 37. Dat leidt tot fel verzet bij diaken Rob Mascini, Onlangs verscheen zijn pleidooi voor een open kerk: ‘’Nog is het licht in de kerk niet gedoofd.’’
Internationaal Diaconaat Centrum
Rob Mascini werkte 28 jaar voor het Internationaal Diaconaat Centrum. Dat is een theologisch Centrum van de Katholieke Kerk. Eerst als bestuurslid en later als president bereisde hij de wereld. In nauw contact met het Vaticaan bestudeerde hij de diaconie van katholieke en protestantse kerken. Daarbij kwam hij ook op plekken waar niemand zich waagde. Zoals in landen waar guerrilla heerste. “God was immers bij me en dan ben je niet bang voor de zelfkant van het aards bestaan’’, stelde hij.
Conflicten rondom kerksluitingen
Mascini, die in 1980 tot permanent diaken werd gewijd, werkte in Nederland voor diverse parochies. Als dusdanig maakte hij diverse kerksluitingen mee. Het leidde tot conflicten waarbij parochianen ook hem als de schuldige aanwezen. ‘’Ik heb het allemaal meegemaakt,’’ stelt Mascini in zijn boek ‘’Nog is het licht in de kerk niet gedoofd’’, (Boekscout, 19 augustus 2022).
Hij somt op: ‘’Stenen gooien, brandstichten, haatmails, de kerk bezetten.’’ Volgens Mascini ligt de schuld voor al deze ellende niet bij hem maar bij de verantwoordelijke bestuurders.
Een kerk is van de mensen
Een kerk is niet van een bisschop, een pastoor of bestuur. Een kerk is van de mensen. Dat is de rode draad in ‘’Nog is het licht in de tempel niet gedoofd’’, Mascini’s pleidooi voor open kerken.
‘’Kerken zijn heilige plekken, plekken van hoop, gewijd door tranen van verdriet en door tranen van vreugde,’’ stelt hij. Met zijn pleidooi hoopt hij dat er een andere wind door de Nederlandse kerk gaat waaien: de Heilig Geest van de Hoop die wijsheid geeft en de moed om de kerk open te houden.
Daarbij verwijst hij naar de oproep van paus Franciscus I. Deze stelt: ‘’De kerk moet naar de mensen toe. Ze moet aanwezig blijven in dorpen en wijken.’’
Argument voor kerksluiting: Weinig mensen
In 2021 werden in Nederland slechts drie personen tot priester gewijd. De kerk lijkt ten dode te zijn opgeschreven. Toch hoeft dat niet zo te zijn. Mascini wijst in “Nog is het licht in de kerk niet gedoofd’’ op Colombia.
‘’Priesters zijn er op gevaar van leven. In Afrika, diep in het woud, zien we hoe parochies rondom hun kerkgebouw overleven. Ze bloeien ook zonder pastores. En in het sterk geseculariseerde Frankrijk haalt men het niet in zijn hoofd om kerken te sluiten. Zo leeg als ze zondags zijn, zo belangrijk blijven ze voor het dorp.’’
Argument voor kerksluiting: Het geld is op
Bij een dalend kerkbezoek nemen ook de financiële inkomsten af. Het voor de toekomst veilig willen stellen van het pastoraat kan voor bestuurders een argument zijn voor fusie.
Zoals dat bij de Vredeskerk in De Schooten (Den Helder) gebeurde. ‘’Het bisdom richtte zich daarbij op de zondagse kerkcijfers zonder oog te hebben voor al het diaconale en zendingswerk dat daar gebeurde’’, schrijft Mascini.
Hij stelt bovendien dat een fusie veelal mislukt omdat de parochies zich niet thuis voelen bij elkaar.
Hoe het dan wel moet?
Op pagina 87 van het 118 pagina’s tellende pleidooi benoemt Mascini wat hij leerde als pastor en diaken. Allereerste is het feit dat de kerk van de mensen is. Bisschoppen, pastoors en bestuurders gaan en komen maar de mensen blijven. Koester de talenten van de mensen die zich inzetten voor de parochie. Timmer de kerk niet dicht omdat bestuurders voor de lokale gemeenschap ontbreken. Mascini voorziet dat accenten zullen verschuiven. Door de toenemende secularisatie zal de kerk arm en klein worden. ‘’De toekomst is meer aan kleine groepen met een eigen spiritualiteit, huisgemeenten misschien,’ stelt Mascini.
Rob Mascini, Nog is het licht in de kerk niet gedoofd (1 Sam. 3.3). Een pleidooi voor een open kerk. Boekscout, Soest. 2022. ISBN 9 789464 680041
