Magazine » Gezondheid (980 artikelen) » Yoga (11 artikelen)
Je kunt op verschillende manieren over je gezondheid denken. Dit blijkt wanneer je meerdere mensen de vraag zou stellen: ‘Wat versta je onder gezondheid?’. De antwoorden kunnen uiteenlopen, bijvoorbeeld: ‘lekker in je vel zitten’, ‘je goed voelen’, ‘geen last hebben van klachten’, ‘je in evenwicht voelen’, ‘je geestelijk, lichamelijk en sociaal wel bevinden’. Uiteindelijk is het antwoord dat je krijgt afhankelijk van de persoonlijke ervaring. Je kunt al wel zien dat sommige antwoorden vooral betrekking hebben op de lichamelijke gezondheid en andere antwoorden verwijzen naar meerdere kanten van het menselijke bestaan. Hier zal ik het vooral
hebben over de lichamelijke kant van gezondheid.
Als we praten over lichamelijke gezondheid, dan kan dat op verschillende manieren. Een manier om gezondheid te beschrijven is: ‘leven vrij van lichamelijke klachten’. Hier wordt gezondheid beschreven als ‘niet ziek’. Werken aan je gezondheid kan hier de betekenis krijgen van werken ergens TEGEN, namelijk strijd tegen ziekte. Een andere manier om je lichamelijke gezondheid te beschrijven is: het ervaren van je kracht, of levenslust om je mogelijkheden te ontwikkelen. Werken aan je gezondheid betekent dan oog hebben VOOR de behoeftes van je lichaam en daar naar luisteren en er aan tegemoet komen.
Yogabeoefening.
Helpt de beoefening van Hatha-yoga je om aan je gezondheid te werken? In de beoefening van Hatha-yoga staat de gehele mens centraal en niet
een of meerdere klachten. Er zijn houdingen en bewegingen die goed zijn voor je rug of voor je schouders, voor je ingewanden of voor je zenuwbanen, en je kunt de houdingen dan ook aanwenden in ‘strijd’ tegen of voor de behandeling van klachten en ziekte. Maar uiteindelijk is het doel van de Hatha-yoga dat er een betere doorstroming plaats vindt in je gehele lichaam, waardoor je je in je (Het) geheel (geHEEL) beter gaat voelen. Bij de beoefening van yoga zal het werken aan je klacht je in de weg staan om je heel te voelen. Zolang je nog in de strijd met je ziekte of klacht zit, kan het gebeuren dat je je lichaam en je mogelijkheden ook tijdens een yogales met ‘geweld’ tegemoet treedt. Ook al voel je ergens
pijn, je bent misschien geneigd om een houding door te zetten ‘omdat het goed voor je is’.
Uiteindelijk zal deze manier van oefenen je ontmoedigen. Als dat gebeurt -je merkt dat je niet ‘beter’ wordt- dan kun je teleurgesteld stoppen, ofwel dit aangrijpen als een stimulans om op zoek te gaan naar je evenwicht. Laat je klacht los en concentreer je volledig op wat je op dat moment in je geheel aan de houding/beweging/ademhaling ervaart. Laat in het HIER en NU een gevoel van evenwicht in jezelf ontstaan. Op het lichamelijke vlak betekent evenwicht dat je voelt wat je mogelijkheden zijn en dat je daar op een verantwoorde manier mee omgaat. Als je bijvoorbeeld spanning ervaart, onderzoek dan hoeveel spanning je in evenwicht kunt verwerken, dus niet te veel en niet te weinig, en alleen daar waar het voor de houding of beweging nodig is. Hoe dat evenwicht uiteindelijk aanvoelt, bepaal je geheel en al zelf. Het op deze manier oefenen heeft in ieder geval twee effecten:
-je raakt steeds meer vertrouwd met je gevoelens van evenwicht
-door je niet meer op je klacht te concen treren krijgt je lichaam de gelegenheid om zelf te herstellen.
Dit laatste vraagt een vertrouwen in de
genezende mogelijkheden van je lichaam. Door geregeld te oefenen kan het vertrouwen groeien. Zo helpt de Hatha-yoga je om je vertrouwd te
maken met je lichaam. Daardoor kun je eerder opmerken wanneer er een verstoring van je evenwicht optreedt, en daar op dat moment iets
aan doen. Misschien dat dan ook het besef sterker wordt, dat het geen zin heeft om tegen je ziekte of klachten te strijden. Als je met je
klachten in evenwicht kunt komen, ben je misschien in staat om je overige mogelijkheden te ontwikkelen.
Hoor hoe je lichaam je vertelt wat voor jou belangrijk is.
C. van den Bos
Instituut voor Yoga en Therapie