Kastelen

Kasteel Gunterstein:



Gunsterstein hoort echt bij het dorp en wordt, zoals dat afgelopen eeuwen het geval was, bewoond door een kasteelheer en -vrouw. Zij zijn, met behoud van de sfeer van toen, op eigentijdse wijze als familie met het dorp Breukelen en Tienhoven verbonden gebleven.

Gunter:




De ridderhofstad Gunterstein heeft een lange en bewogen historie. Op de plaats van het huidige kasteel moet al in de 13e of 14e eeuw een burcht gestaan hebben, gesticht door een zekere Gunter.

Aan het geslacht Gunter herinnert naast de naam ook het wapen van deze familie. Deze is te zien op de naar de Vecht gekeerde achtergevel van het huidige kasteel: Drie gouden lelies op een veld van keel.

In 1508 werd de burcht eigendom van Hendrik, bastaard van Nijenrode. In 1511 werd de burcht door de bisschop van Utrecht en zijn krijgslieden overrompeld en gesloopt. Meer dan tachtig man zijn toen vier dagen lang aan het werk geweest om Gunterstein en ook Nijenrode af te breken. De stenen werden gebruikt voor versterking van de Utrechtse stadswallen.

Slotgracht:




Gijsbrecht van Nijenrode, die zijn vader in 1518 opvolgde, liet Gunterstein herbouwen. Het huis met de voorgebouwen lag toen op precies dezelfde plaats als het huidige bouwwerk.

Op 23 mei 1539 erkenden de Staten van Utrecht Gunterstein als riddermatig Huis.

In 1680 begint de historie van het huidige Gunterstein met Magdalena Poulle. Zij laat Gunterstein herbouwen op het door een slotgracht omgeven terrein van het Middeleeuwse kasteel. Het vierkante huis heeft twee naar voren stekende vleugels, die oorspronkelijk slechts een verdieping hoog waren. De twee bijgebouwen die het voorplein begrenzen, herinneren qua aanleg sterk aan de middeleeuwse kasteelbouw.

Nazaten:




In 1952 is de Stichting Ridderhofstad Gunterstein in het leven geroepen. Deze heeft als doel de wens van Magdalena Poulle, uit haar testament van 1697 in leven te houden: namelijk dat haar nazaten in de geest van de vroegere bewoners het landgoed ongeschonden in stand houden. De huidige kasteelheer, Jonkheer. Mr. W.H.D.Quarles van Ufford en zijn echtgenote, verrichten die taak met grote toewijding. Het bos is vrij toegankelijk. Een absolute aanrader!

Kasteel Nijenrode:



Met Nijenrode heeft Breukelen niet alleen een schitterend kasteel binnen haar grenzen, maar eveneens de enige Nederlandse particuliere universiteit Nijenrode. Waar veel studenten studeren en hun campusleven leiden, hangt nog de sfeer van het adellijke en voorname leven uit vroegere tijden. Er heeft zich hier dan ook heel wat afgespeeld.

Vetes:




De geschiedenis van Nijnrode heeft, evenals die van de andere kastelen langs de Vecht, alles te maken met de vetes in de Middeleeuwen tussen de graven van het Hollandse Huis en het Bisdom Utrecht.

Gijsbert van Ruwiel bouwde om militair strategische redenen een kasteel vlak langs de Vecht en zette daar zijn derde zoon, Gerard Splinter, in: zo controleerde hij de Vecht en verwierf hij een belangrijke machtspositie wat hem goed van pas kwam in zijn relatie met hogere heren in de regio zoals de graven van Holland en de bisschoppen van Utrecht. Niet ver van het dorp Breukelen (toen nog Broecele) was voor het kasteel een nieuw (nijen…) stuk land ontgonnen en de begroeiing was gerooid (rode). Nijenrode was geboren.

Herstel en glorie:




In 1481 gaat Nijenrode in vlammen op als Utrechtse burgers het belegeren, innemen en plunderen. In 1511 is een van de ergste verwoestingen. Utrechtse burgers bezetten samen met Gelderse troepen het kasteel, verwoesten het – evenals Gunterstein – èn gebruiken de stenen van beide kastelen voor het versterken van de muren van de Domstad.

Een nieuw tijdperk van herstel en glorie breekt aan als Michiel Onnes, een puissant rijke koffiehandelaar, in 1907 Nijenrode koopt. Hij legt er een schitterende kunstcollectie aan. Niets wordt aan het toeval overgelaten. Nijenrode wordt mooier en rijker dan ooit.

Intussen heeft J. Goudstikker kasteel Nijenrode in juli 1935 gemeubileerd met een deel van zijn antiekverzameling en opengesteld voor het publiek. Soms wordt het huis voor tentoonstellingen gebruikt of worden er culturele festiviteiten georganiseerd.

Dertigste eigenaar:




De Stichting, later omgedoopt in de Stichting Nijenrode Hogeschool voor Bedrijfskunde, koopt het kasteel en wordt daarmee de dertigste eigenaar sinds 1270. Nijenrode is aangepast aan de eisen van een hogeschool, later universiteit. Ondertussen is er veel veranderd. Maar veel waardevolle elementen uit het rijke verleden zijn behouden gebleven en worden met zorg omringd. Zo zijn er voor studiedoeleinden, studentenwoningen en sportgebouwen bijgekomen. Maar het fraaie park is er nog steeds! Het rosarium, de oude linden, de kleine kwekerij, de perzikenkas, het hertenkamp, de fazanterie, de eendenvijver en nog veel meer uit die goede oude tijd, alles is nog aanwezig! Rij er gerust eens langs om het te bekijken! Het is helaas niet mogelijk om Nijenrode van binnen te bezichtigen, maar het aanzicht spreekt al boekdelen!

Kasteel Oudaen:







Grimmig:




Het kasteel Oudaen ligt, wat verborgen achter de bomen langs het Zandpad. Het is niet zo groot en indrukwekkend als Nijenrode en Gunterstein, maar het is wel in de meest gave staat bewaard gebleven. Dit omdat het in zijn 700 jaar bestaan nooit werd verwoest.

Het kasteel verrees aan de oostelijke oever van de Vecht als versterkt huis, een grimmige woontoren met een zadeldak. Na 1400 werd aan dit versterkte huis een tweede huis toegevoegd met een traptoren en rond 1600 kwam er een laag achterhuis aan de oostkant. Ook werd een hangtorentje ter afsluiting van die uitbreiding tussen de twee gevels aan de westzijde aangebracht.

Zo is de grimmige woontoren in de loop van de tijd gevormd tot een comfortabel huis. De zware muren, de schietgaten in de gewelven en de gracht roepen echter nog steeds herinneringen op aan de tijden dat het nog roerig toeging langs de Vecht.





Betekenis:






Over de oorsprong en de betekenis van de naam Oudaen bestaan uiteenlopende opvattingen. De naam zou te maken hebben met het riviertje de Aa, dat zich destijds ter hoogte van het kasteel afsplitste en naar de huidige bedding van de rivier de Aa stroomde. Anderen leggen verband met het Keltische woord ane, dat veenpoel of moeras betekent.

Voor liefhebbers van historische kastelen een must!