Het poollicht is een fenomeen dat op hoge geografische breedtes ‘s avonds en ‘s nachts kan worden waargenomen. Op lagere breedten worden zij steeds zeldzamer, terwijl zij in de tropen vrijwel nooit te zien zijn. Poollichten komen het meest voor tijdens perioden van maximale zonnevlekkenactiviteit, wanneer de zon heel actief is.
A
ls het poollicht zich voordoet zien we vaak een lichte gloed of is het licht zichtbaar als bewegende bogen, stralenbundels of draperieën van licht en heel zelden is het zelfs vlammend. Soms staat aan de noordelijke horizon een boog waaruit de lichtstralen als zoeklichten omhoog schieten.
H
et poollicht hangt samen met uitbarstingen (protuberansen) op de zon, waarbij grote hoeveelheden geladen deeltjes het heelal ingeslingerd worden. Het aardmagnetisch veld zorgt ervoor dat de deeltjesstroom in de omgeving van de aarde wordt afgebogen en in de buurt van de noord- en Zuidpool met verhoogde snelheid de atmosfeer binnendringt. De van de zon afkomstige deeltjes bevatten veel energie, die in de bovenste kilometers van de atmosfeer door botsingen wordt overgedragen op zuurstof- en stikstofatomen.
D
e kleur van het licht is afhankelijk van de botsing:
* zuurstof + lage druk = geelgroen
* zuurstof + zeer lage druk = rood
* stikstof = blauw.
D
ie energie komt uiteindelijk weer vrij en wordt op 80 tot 1000 kilometer hoogte uitgestraald in de vorm van het kleurrijke poollicht. Dit werd pas in 1957 ontdekt, tijdens het Internationaal Geofysisch Jaar.
D
e exosfeer ligt boven 400 km en is een gebied met sterk verdunde lucht met uiteenlopende percentages atomaire zuurstof, helium en waterstof. Het hoogste Poolicht ontstaat hier.
D
e kans op poollicht is het grootst in jaren met grote activiteit op het oppervlak van de zon. Om de elf jaar maakt de zon zo’n “actieve” periode door (het laatst in 2000), wat zich uit in een groter aantal zonnevlekken. Wanneer zo’n zonnevlek naar de aarde is gericht kunnen de geladen deeltjes die bij de uitbarsting vrijkomen de aardse atmosfeer bereiken en poollicht veroorzaken. Radiozenders op de kortegolf worden enige uren tevoren ernstig gestoord.
I
n Nederland wordt jaarlijks op gemiddeld ongeveer zeven dagen poollicht waargenomen, het vaakst in jaren met veel zonneactiviteit. Omdat het verschijnsel in noordelijke richting wordt waargenomen wordt het ook wel noorderlicht (
aurora borealis
) genoemd. Op het zuidelijk halfrond is het poollicht ook te zien en spreekt men van zuiderlicht (
aurora australis
).
Bron: wikipedia en “Dit is mijn wereld”